Vlag van Georgië

Vlag van Georgië

Vlag van Georgië
Bynaam	(ka) ხუთჯვრიანი დროშა (af) Vyfkruisevlag
Gebruik	Burgerlike- en staatsvlag en vaandel
Verhouding	5:9
Goedgekeur	14 Januarie 2004
Ontwerp	’n Rooi Sint Joriskruis op ’n wit agtergrond met ’n rooi Bolnoer-Katskhoeri-kruis in elk van die kwadrante.

Die nasionale vlag van Georgië (Georgies: საქართველოს სახელმწიფო დროშა; sakartwelos sachelmtsʼipo drosja), ook bekend as die Vyfkruisevlag (ხუთჯვრიანი დროშა, choetjwriani drosja), is op 14 Januarie 2004 amptelik in gebruik geneem. Die vlag vertoon ’n rooi Sint Joriskruis op ’n wit agtergrond met ’n rooi Bolnoer-Katskhoeri-kruis in elk van die kwadrante. Dit was oorspronklik die vlag van die Middeleeuse Koninkryk Georgië en is aan die einde van die 20ste en die begin van die 21ste eeu tydens die Georgiese nasionale herlewing in hergebruik geneem.

Geskiedenis

Vroeë Georgiese state

Die eerste Georgiese vlag is tydens die eerste Georgiese staat, die Prinsdom Iberië, in gebruik geneem wat ’n rooi kruis in die middel op ’n wit agtergrond gehad het, soortgelyk aan die vlag van Engeland. Die daaropvolgende Prinsdom Tao-Klarjeti het dieselfde vlag gebruik.

Middeleeuse Georgiese vlae

Detail van die Pizzigano-kaart van 1367 met Tbilisi en sy vlag

Die wit vlag met ’n enkele rooi Sint Joriskruis is vermoedelik gebruik deur Koning Vachtang I in die 5de eeu. Volgens oorlewering het koningin Tamar ’n vlag met ’n donkerrooi kruis en ’n ster op ’n wit baan gebruik.

In die kaart van 1367 deur Domenico en Francesco Pizzigano word die vlag van Tifilis (Tbilisi) aangedui as ’n Jerusalemkruis (’n groot kruis met kleiner kruise in elke kwadrant). Volgens D. Kldiasjwili (1997) is die Jerusalemkruis aanvaar ná die heerskappy van koning George V.

Transkaukasiese Demokraties-Federatiewe Republiek (1918)

In 1828, ná die laaste Russies-Persiese oorlog, is verskeie van die Khanate van die Kaukasus deur die Russiese Ryk geannekseer. Toe die Russiese Ryk tot ’n val gekom het, het Russies-Georgië sy onafhanklikheid verklaar en by die kortstondige Transkaukasiese Demokraties-Federatiewe Republiek aangesluit, saam met Azerbeidjan en Armenië. Hierdie verenigde staat het skaars ’n jaar bestaan voordat dit ontbind is. Omdat die Republiek so ’n kort bestaan gehad het, het dit geen vlae of simbole gebruik nie. Sommige historici beskou ’n horisontale goud, swart en rooi driekleur, soortgelyk aan die vlag van Duitsland met die kleure wat anders gerangskik is, egter as ’n vlag wat vir Transkaukasië gebruik is. Die federasie is op 26 Mei 1918 ontbind toe Georgië sy onafhanklikheid verklaar het as die Demokratiese Republiek van Georgië. Armenië en Azerbeidjan het twee dae later, op 28 Mei 1918, ook hul onafhanklikheid verklaar as die Demokratiese Republiek van Armenië en die Demokratiese Republiek van Azerbeidjan onderskeidelik.

Demokratiese Republiek van Georgië (1918–1921)

Gedurende Georgië se kortstondige bestaan as ’n onafhanklike staat as die Demokratiese Republiek van Georgië van 1918 tot 1921 is ’n vlag met ’n donkerrooi baan met ’n swart en wit baan in die skildhoek aanvaar. Dié ontwerp het gekom ná ’n vlagontwerpkompetisie wat gewen is deur die skilder Iakob Nikoladse. Dit is in 1921, ná die inlywing van Georgië by die USSR, deur die Sowjetunie afgeskaf. Ná die ontbinding van die Sowjetunie het Georgië ’n verlengde weergawe van die vlag aanvaar.

Transkaukasiese Sosialistiese Federatiewe Sowjetrepubliek (1922–1936)

Op 29 November 1920 het die Bolsjewiste die Armeense SSR gestig. ’n Nuwe vlag is aanvaar en in die grondwet vasgelê wat op 22 Februarie 1922 goedgekeur is deur die Eerste Sowjetkongres van die Armeense SSR. Daardie vlag het slegs vir ’n maand bestaan want op 12 Maart het die Armeense SSR met die Georgiese SSR en die Azerbeidjanse SSR saamgesmelt om die Transkaukasiese SFSR tot stand te bring. Op 30 Desember 1922 het die Transkaukasiese SFSR een van die vier Sowjetrepublieke geword wat saamgesmelt het om die Sowjetunie te vorm. Die vlag van die republiek het ’n hamer en sekel in ’n ster gehad met die letters “ЗСФСР” (ZSFSR) in Russies daarop. Hierdie letters staan vir Закавказская Советская Федеративная Социалистическая Республика (Zakawkazskaja Sowjetskaja Federatiwnaja Sotsalistitsjeskaja Respoeblika, “Transkaukasiese Sosialistiese Federatiewe Sowjetrepubliek”). In 1936 het die TSFSR ontbind in sy drie samestellende gebiede, onderskeidelik die Georgiese, Armeense en Azerbeidjanse SSR’e.

Georgiese Sosialistiese Sowjetrepubliek (1921–1990)

Gedurende die Sowjetperiode het Georgië verskeie aanpassings van die rooi Sowjetvlag aanvaar met eers die naam van die Georgiese Sosialistiese Sowjetrepubliek daarop en later ’n hamer en sekel met ’n ster in ’n blou son in die skildhoek met ’n horisontale blou baan in die boonste gedeelte van die vlag. Die vlag van die Georgiese SSR is in November 1990 deur die Georgiese regering vervang met dié van die Demokratiese Republiek van Georgië kort voordat onafhanklikheid van die Sowjetunie verklaar is.

Republiek Georgië (1990–2004)

Die vorige vlag wat deur die Demokratiese Republiek van Georgië van 1918 tot 1921 gebruik is, is op 14 November 1990 herstel deur die Opperraad van die Republiek Georgië. Dit het daarna egter gewildheid verloor omdat dit geassosieer is met die chaotiese en gewelddadige tydperk rondom die ontbinding van die Sowjetunie. Die wynrooi kleur het goeie tye in die verlede en toekoms gesimboliseer, die swart het vir Russiese oorheersing gestaan en die wit vir hoop en vrede.

• 
  Vlag van Dawid IV, gebruik tydens sy heerskappy
• 
  Vlag van koningin Tamar, gebruik tydens haar heerskappy
• 
  Vlag van die Koninkryk Georgië
• 
  ’n Ander vlag van die Koninkryk Georgië, 1008 tot 1490
• 
  ’n Vlag uit Samegrelo, 13de tot 14de eeu
• 
  Vlag van die Prinsdom Mingrelië, 1550’s
• 
  Vlag van die Prinsdom Mingrelië, 1560’s
• 
  Vlag van die Prinsdom Samtskhe
• 
  Vlag van die Koninkryk Kacheti, 18de eeu
• 
  Vlag van die Koninkryk Imereti
• 
  Vlag wat aan koning Vachtang I (5de eeu) toegeskryf word
• 
  Vlag van die Transkaukasiese Demokraties-Federatiewe Republiek, April tot Mei 1918
• 
  Vlag van die Demokratiese Republiek van Georgië, 1918 tot 1921
• 
  Vlag van die Georgiese SSR, 1921 tot 1922
• 
  Vlag van die Transkaukasiese SFSR, 1922 tot 1936
• 
  Vlag van die Georgiese SSR, 1922 tot 1937
• 
  Vlag van die Georgiese SSR, 1937 tot 1951
• 
  Vlag van die Georgiese SSR, 1951 tot 1990
• 
  Vlag van die Georgiese SSR, 1990 tot 1991, en van die onafhanklike Republiek Georgië, 1991 tot 2004

Huidige vlag

Die vyf kruise op die huidige Georgiese vlag word soms geïnterpreteer as die Vyf Heilige Wonde of alternatiewelik Jesus en die vier Evangeliste.

Die huidige vlag is deur die Georgiese Patriotiese beweging gebruik ná die land se onafhanklikheid van die Sowjetunie in 1991. Teen die laat 1990’s het die destydse ontwerp bekend gestaan as ‘die Georgiese historiese nasionale vlag’ nadat vlagkundiges die rooi-en-wit Jerusalemkruis op ’n 14de-eeuse kaart van Domenico en Francesco Pizzigano as die vlag van Tbilisi uitgewys het. In laat 2021 kon met hulp van ’n nuut ontdekte muntstuk van Dawid die Bouer met vyf kruise die Georgiese vlag na die 12de eeu terugdateer word. Volgens die Staatsraad vir Heraldiek is dié muntstuk van grootste belang en dit is ’n onmiskenbare bewys dat die Georgiese vlag tydens die heerskappy van koning Dawid IV gebruik is.

’n Meerderheid Georgiërs, insluitende die invloedryke Katolikos-patriarg van die Georgies-Ortodokse en Apostoliese Kerk, het die herinstelling van die vlag ondersteun en in 1999 het die Parlement van Georgië ’n konsepwet deurgevoer om die vlag te verander. Dit is egter nie deur die destydse president Edward Sjewardnadse onderskryf nie. In die vroeë 2000’s is die vlag deur die hoofopposisieparty, die Verenigde Nasionale Beweging onder leiding van Micheil Saakasjwili aangeneem as ’n simbool van weerstand teen Sjewardnadze se regering en as ’n simbool vir die Roosrewolusie.

Op 14 Januarie 2004 is die vlag deur die parlement aanvaar. Saakasjwili het dit formeel onderskryf deur die Presidensiële Dekreet No. 31 op 25 Januarie, nadat hy as president verkies is. Sedertdien word jaarliks op 14 Januarie in Georgië vlagdag gevier.

Ontwerp

Die nasionale vlag van Georgië word soos volg in die dekreet beskryf:

“

Die Georgiese nasionale vlag is ’n wit reghoek met ’n groot rooi kruis op wat al die vier kante raak. In die vier hoeke is vier bolnoer-katskhoeri-kruise (nes die grapevine-kruis ook Georgiese kruise genoem) van dieselfde kleur (soos die groot kruis).

”

Die Georgiese vlag het die volgende tegniese ontwerp:

Konstruksietekening

Kleure

Die kleurskema word hieronder gelys:

	Rooi	Wit
RGB	255-0-0	255-255-255
CMYK	0-100-100-0	0-0-0-0
Pantone	485 C	Safe
Web	#FF0000	#FFFFFF

Simboliek

Die wit agtergrond verteenwoordig onskuld, kuisheid, reinheid en wysheid. Die rooi kruise verteenwoordig moed, dapperheid, geregtigheid en liefde.

Die vlag se sentrale element is die rooi Sint Joriskruis op ’n wit agtergrond, soortgelyk aan die vlag van Engeland s’n. Daar is ook ooreenkomste met die standaard van die keiser in die laat Bisantynse Ryk onder die Palaiologos-dinastie. Volgens die Georgiese geleerde Giorgi Gabeskiria is die vier bykomende kruise in die 14de eeu onder die heerskap van die Georgiese koning George V tot die vlag gevoeg.

Sodoende het die vyf kruise ’n variant geword van die Jerusalem, wat die kruisvaarder Godfried van Bouillon in 1099 as die wapen van die Koninkryk Jerusalem ingevoer het. Dit was tot in 1291 die wapen van die Koninkryk Jerusalem. Anders as in Georgië was in Jerusalem die kruise in geel. Aangesien Bouillon na homself as heerser van Jerusalems as “Beskermer van die Heilige Graf” verwys het, word die vyf kruise ook met die Graf van Christus geassosieer.

Die vyfkruisevlag is glo tot in die 15de eeu in Georgië gebruik. Dit verteenwoordig Georgiese gebied op seekaarte deur Angelino Dulcert (in 1339), Francesco en Domenico Pizigano (in 1367) en Sider (in 1565).

Subnasionale vlae

Die vlae van Adzjarië en Georgië

Abchasië en Suid-Ossetië het hul onafhanklikheid van Georgië verklaar, wat tot dusver deur min lande erken word. Adzjarië is nog ’n outonome republiek binne die land.

Abchasië

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Vlag van Abchasië.

Op 23 Julie 1992 het Abchasië sy eie vlag amptelik in gebruik geneem. Voorbeeld vir die handsimbool is ’n historiese vlag van Sebastopols, die huidige hoofstad Soechoemi. Dit word in ’n boek uit die jaar 1350 genoem. Die Abchasiese Outonome Sosialistiese Sowjetrepubliek het ook oor sy eie vlag beskik.

• 
  Vlag van Sebastopol, ca. 1350
• 
  Vlag van die Sosialistiese Sowjetrepubliek, 1925 tot 1931
• 
  Vlag van die Abchasiese Outonome Sosialistiese Sowjetrepubliek, 1978 tot 1992
• 
  Vlag van Abchasië
• 
  Presidentsvlag van Abchasië

Adzjarië

In 2004 het Adzjarië by Georgië heraangesluit. Dit word deur die Georgiese vlag in die skildhoek van die vlag van Adzjarië beklemtoon.

• 
  Vlag van die Adzjariese Outonome Sosialistiese Sowjetrepubliek
• 
  Vlag van Adzjarië, 26 Junie 2000 tot 2004
• 
  Vlag van die Demokratiuli Agordsinebis Kawsjiri (“Vereniging vir Demokratiese Herlewing”)
• 
  Vlag van Adzjarië

Suid-Ossetië

Die hoofartikel vir hierdie afdeling is: Vlag van Suid-Ossetië.

Die driekleur van Suid-Ossetië is identies aan die ekwivalent van die Russiese buurgebied Noord-Ossetië-Alanië. Op 26. November 1990 is dit met die grondwet amptelik in gebruik geneem en op 30 Maart 1992 deur ’n dekreet bekragtig. Die vaandel van Suid-Ossetië met die wapen daarop is die presidentsvlag van die afskeidingsgesinde regering.

• 
  Vlag van Suid-Ossetië
• 
  Presidentsvlag van Suid-Ossetië

Kommunale vlae

Van die Georgiese munisipaliteite beskik oor hul eie vlae.

• 
  Vlag van Batoemi
• 
  Vlag van Koetaisi
• 
  Vlag van Tbilisi

Ander vlae

• 
  Presidentsvlag van Georgië
• 
  Oorlogsvlag van Georgië
• 
  Georgiese vlootvaandel
• 
  Georgiese Lugmagvlag
• 
  Georgiese Weermagvlag
• 
  Vlag van die Georgiese Nasionale Wag
• 
  Voorgestelde vlootvlag van die Georgiese Demokratiese Republiek
• 
  Voorgestelde vlootvlag van die Georgiese Demokratiese Republiek
• 
  Voorgestelde vlootvlag van die Georgiese Demokratiese Republiek

Soortgelyke vlae

Soos die vlag van Engeland toon die vlag van Georgië ’n rooi Sint Joriskruis op ’n wit agtergrond, maar laasgenoemde verskil deur die gebruik van vier Bolnur-Katskhuri-kruise in elk van die kwadrante.

• 
  Vlag van Engeland

Eksterne skakels

• (en) Georgië by Flags of the World
• (ka) Vlag van Georgië, President van Georgië, http://www.president.gov.ge/ 
• (ka) Wetgewing oor die Georgiese Nasionale Vlag, Parlement van Georgië, 2004, http://www.parliament.ge/index.php?lang_id=GEO&sec_id=69&kan_det=det&kan_id=2, besoek op 21 September 2011 
• (ka) Die vlag van Georgië, Georgië: Nasionale Parlementêre Biblioteek, http://www.nplg.gov.ge/ic/library_e/gabeskiria/12.htm 
• (en) "Wat gaan aan met Georgië se vlae?", Slate (USA), 25 November 2003, http://www.slate.com/id/2091667/ 
• (en) "Flag of Georgia". Encyclopædia Britannica. Besoek op 28 Mei 2024.

Hierdie artikel is in sy geheel of gedeeltelik vanuit die Engelse Wikipedia vertaal.